Ogród warzywny, szczególnie taki, uprawiany ekologicznie, bez chemicznych nawozów i oprysków, to duma jego właściciela. Jest to także łakomy kąsek dla szkodników, które będą chciały jako pierwsze zjeść nasze warzywa. Na szczęście, w przyrodzie mamy sprzymierzeńców, którzy mogą nam pomóc w odstraszaniu nieproszonych gości z naszego ogrodu i zwabiać pożyteczne owady. Jednymi z nich są aksamitki, które powinny rosnąć w dużych ilościach w każdym warzywniku i ogrodzie.
# Co to za rośliny, te aksamitki?
Aksamitki to cenne rośliny z rodziny astrowatych, które wabią pszczoły, motyle, trzmiele, a odstraszają szkodniki. Występują w ponad 40 odmianach, różniących się od siebie wyglądem, kolorystyką kwiatów, wysokością, do jakiej dorastają.
Aksamitki to rośliny fitosanitarne, podobnie jak nagietek lub nasturcja. W naturalny sposób oczyszczają glebę ze szkodliwych dla roślin organizmów, odstraszają szkodniki glebowe (np. roztocza, nicienie), wzmacniają odporność posadzonych w ich sąsiedztwie warzyw.
Nicienie żerując na korzeniach roślin, powoli, ale systematycznie wysysają z naszych roślin życie. Możemy stosować środki ochrony przed nicieniami, ale równie dobrze można posadzić aksamitki.
Śmierdziuchy, bo tak inaczej nazywane są aksamitki, wabią do swoich korzeni nicienie i działają na nie toksycznie, powodując ich obumieranie. Po kilku miesiącach przebywania aksamitek na naszych grządkach, populacja nicieni może zmniejszyć się nawet o 90 %.
Aksamitki pełnią funkcje ochronne i odstraszające. Przez bardzo intensywny, charakterystyczny zapach, aksamitka nie jest lubiana przez krety, mszyce, mrówki, mączliki warzywne. Śmierdziuchy zwabiają bzygi. Ich larwy traktują mszyce jako przysmak i skutecznie eliminują z naszego ogrodu.
Aksamitki powinniśmy posadzić na obrzeżach grządek, żeby stanowiły naturalną, barierę dla szkodników. Ale nawet pojedyncze rośliny będą miały pozytywny wpływ na rosnące w ich otoczeniu warzywa. Kiedy posadzimy je wokół grządek, to może to być naturalna zapora przed ślimakami. Będą one żerować na śmierdziuchach i nie zniszczą nam warzyw.
Aksamitki doskonale przyciągają różne zapylacze. Co prawda pomidory nie potrzebują do zapylenia owadów, ale już papryki, ogórki, bakłażany itp., tak. Jeśli posadzimy w pobliżu tych roślin te ładne kwiaty, to zwiększamy szansę na zapylenie owoców przez owady, które zwabi do szklarni, ogrodu, rosnąca w grządce aksamitka.
Mają też duże znaczenie estetyczne. Ogród warzywny pięknie wygląda, kiedy pośród zielonych warzyw rosną żółte, pomarańczowe, czerwone kwiaty aksamitek.
# Czy aksamitki są wymagającymi roślinami?
Aksamitki są proste w uprawie. Nie mają szczególnych wymagań. Wsadzamy sadzonkę do gleby, dbamy o to, żeby od czasu do czasu ją podlać i tyle. Aksamitki kwitną od czerwca do października.
Sadzonki aksamitki możemy przygotować samodzielnie, ale można też kupić je w sklepach. Są powszechnie dostępne i tanie.
Kupując/przygotowując rozsadę należy zwrócić uwagę na wysokość, do jakiej dorasta odmiana, którą planujemy mieć w naszym ogrodzie. Są aksamitki niskie, rosnące na 20 cm, ale są i takie dorastające do 60 cm. W grządkach warzywnych powinniśmy sadzić te niższe odmiany, żeby nie zagłuszały innych warzyw i nie zasłaniały im słońca.
Rozsadę aksamitki najlepiej zacząć przygotowywać już pod koniec lutego lub na początku marca. Wtedy dorodne sadzonki będziemy mieli już w połowie maja, kiedy będzie można obsadzić nimi grządki i rabaty. Są to rośliny wrażliwe na chłody. Jeśli pogoda za oknem nie będzie stabilna i będzie ryzyko przymrozków, to lepiej poczekać z wysadzeniem rozsady na zewnątrz.
Aksamitki są odporne na susze, mogą przetrwać dłuższe okresy bez deszczu i podlewania. Nie wymagają nawożenia. Mogą rosnąć w miejscach nasłonecznionych jaki i w cieniu.
Aksamitki mogą też być roślinami, które poświęcimy na pożarcie przez szkodniki, które nie będą się interesować warzywami.
# Gdzie, w jakim sąsiedztwie najlepiej posadzić aksamitki?
Śmierdziuchy najlepiej posadzić w sąsiedztwie:
- Warzyw kapustnych – kapusta biała, czerwona, brukselka, kalafior, brokuł
- Pomidorów
- Papryki
- Fasoli
- Ziemniaków
- Porów
- Truskawek i poziomek
- Ogórków
Aksamitki wspierają pomidory, papryki i inne warzywa z naszego ogrodu, są ładne i „bezobsługowe”. Poprawiają estetykę i wygląd warzywnika, odstraszają szkodniki i przyciągają pożyteczne owady. Są odporne na suszę, nie wymagają nawożenia i specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Są to kwiaty, których nie może zabraknąć w naszym otoczeniu!